Wat beschermt écht tegen schadelijke UV-straling?
Hot item: zonlicht, zonnebaden en zonnebrand
De toenemende hoeveelheid UV-straling maakt het item zonlicht, zonnebaden en zonnebrand steeds ‘hotter’. Een mooi gebruinde huid lijkt fraai, maar blijkt tegelijk bepaald niet zonder risico’s. Daarom in dit artikel belangrijke info over ‘do en don’t’ als het gaat om verantwoord en gezond zonnebaden.
Door het dunner worden van de ozonlaag rond de aarde, dringt steeds meer schadelijke UV-straling van de zon door tot het aardoppervlak. UV-straling is niet zichtbaar, maar richt wel schade aan. Direct zichtbare schade is dat de huid rood wordt en door vaak en lang in de zon te zitten wordt de huid leerachtig en gerimpeld. Ook verschijnen allerlei vlekken en onregelmatigheden op de huid. Schade die niet zo direct zichtbaar is – maar veel ernstiger van aard! – is de kans op melanoma, huidkanker. Dit gevaar neemt toe met de hoeveelheid zonlicht die de huid ontvangt.
Sun Protection Factor
Het is in de VS verplicht om de ‘SPF’ op een product te vermelden dat claimt te helpen tegen verbranding door de zon. Deze ‘Sun Protection Factor’ geeft de tijd aan die je langer in de zon kunt blijven voordat je huid rood wordt. Als je huid normaal na 20 minuten rood zou worden, kun je dus met een product met SPF 6, 6 x 20 minuten = 120 minuten in de zon blijven en met SPF 20 dus maar liefst 20 x 20 = 400 minuten. Het probleem is dat je huid niet voor niets rood wordt. Het is een natuurlijke waarschuwing om uit de zon te gaan, omdat de UV-straling van de zon schade aanricht aan je lichaam. UVA en UVB stralen verbranden niet alleen de huid. UVA straling dringt ook diep door in de huid en richt daar schade aan, ondermeer zorgend voor het sneller oud worden (leerachtig worden) van de huid. Daarnaast bestaat het risico van huidkanker (melanoma). Jaarlijks worden alleen in de VS al 1 miljoen nieuwe gevallen van huidkanker geconstateerd en sterven er 8000 mensen aan.
Chemische sunscreens
Het probleem met de meeste zonnebrandproducten is dat zij chemische ‘sunscreens’ bevatten die de huid niet beschermen tegen UVA straling, maar alleen tegen UVB. De SPF betreft alleen het rood worden van de huid. Met andere woorden, als consument denk je dat je met een factor 30 product beschermd bent tegen de zon. Maar in feite word je ertoe verleid om 30 keer langer in de zon te blijven en dus evenzoveel meer straling te ontvangen. Daarmee loop je dus je meer risico op huidkanker en op veroudering van de huid. Om het probleem nog te verergeren wordt de SPF bepaald met een standaarddikte van 2 gram product per cm2 huid. In de praktijk gebruiken mensen niet meer dan 0,25 tot 0,5 gram per cm2 huid. En neem nu maar gerust aan dat ‘sunblock’ niet bestaat. Er is geen enkel product dat 100% beschermt tegen zonnestralen.
Fysieke bescherming
Betekent dit dat je geen zonnebrandproducten moet gebruiken? Nee, absoluut niet. Voor mensen die regelmatig buiten zijn is bescherming wel degelijk een goede zaak. Er zijn natuurlijke sunscreens (zinkoxide en titaniumdioxide), die de huid tegen zowel UVA als UVB straling beschermen. Deze bieden een fysieke bescherming: ze reflecteren het zonlicht. In een hoge concentratie laten ze een wittige tint op de huid achter, net zoals sommige sunblocks. In een lagere concentratie is de witte tint niet echt zichtbaar. Avobenzone is een chemisch sunscreen, dat in de VS is toegestaan als full-spectrum sunscreen. Overigens zijn in Europa en Australië zijn nog enkele andere chemische sunscreens toegestaan als full-spectrum sunscreen, zoals Tinosorb. Als u regelmatig in de zon komt of bruin wilt worden is deze bescherming de beste optie. Kijk dus altijd of uw zonnebrandproduct een van deze ingrediënten bevat. Let op de hoeveelheid: als titaniumdioxide ergens bij de ‘fragrance’ wordt vermeld, is het percentage te laag om u bescherming te bieden. Een product dat u verleidt om langer in de zon te blijven, terwijl het u alleen maar beschermt tegen een symptoom en niet het probleem, is niet uw vriend.
Aloë Vera geneest
Gebruik na het zonnen altijd een vochtinbrengende lotion of crème, liefst met vitamine E om de huid te helpen herstellen. Als de huid rood verbrand is, gebruik dan eerst Aloë Vera gel (liefst zo puur mogelijk) totdat de hitte eraf is. Aloë Vera en essentiële olie van lavendel (Lavandula augustifolia) helpen verbrande huid genezen. Essentiële olie van karweizaad (Carum Carvi) helpt kanker voorkomen, en Tea Tree olie staat bekend om haar antiseptische en genezende werking op de huid.
De beste bescherming tegen de straling van de zon is nog altijd uw eigen huid. Uw huid vertelt u precies hoeveel straling u kunt hebben. Uw huid maakt pigment aan als reactie op de zon, en beschermt zichzelf daarmee. In feite is dit natuurlijke proces de beste weg om bruin te worden. Zelfs dan neemt uw risico op beschadiging toe met de hoeveelheid zonlicht die u absorbeert. Extra bescherming kan nooit kwaad, maar dan wel bescherming waar u echt iets aan heeft en geen schijnbescherming.
Tamara Storm-Van Leeuwen
