Uw lichaam kan zelf geen Omega 3 en 6 vetten aanmaken

Essentiële vetzuren 

Essentiële vetzuren zijn vetzuren die het lichaam niet zelf kan aanmaken. Er bestaan twee groepen essentiële vetzuren: omega 3 en omega 6. Omega 9 werd tot voor kort ook gezien als essentieel maar de nieuwste onderzoeken wijzen uit dat het lichaam hier toch zelf in kan voorzien. 

Het zijn allemaal onverzadigde vetzuren. Het lichaam heeft essentiële vetzuren nodig voor veel processen. Zonder deze vetzuren is er geen normale groei mogelijk. Het hormoonsysteem en het afweersysteem zijn afhankelijk van deze vetzuren. Verder kunnen ook het bloed, de bloedvaten en het zenuwstelsel niet functioneren zonder essentiële vetzuren. Ook zorgen deze vetzuren voor de nodige elasticiteit van de celwanden. Kortom, ze zijn onontbeerlijk willen we ons lichaam gezond houden.

Omega 3

De omega 3 vetzuren zijn zeer sterk onverzadigd. Omega-3 vetzuren worden ook wel, ten onrechte, vitamine F genoemd. De belangrijkste omega-3 vetzuren zijn eicosapentaeenzuur (EPA) en docosohexaeenzuur (DHA). Vooral vette vis en schaal- en schelpdieren zijn rijk aan omega-3 vetzuren. Alfa-linoleenzuur is ook een Omega-3 vetzuur uit plantaardige oliën. Deze vetzuren blijven heel gemakkelijk in oplossing (vloeibaar) en helpen zo voorkomen dat gewone onverzadigde vetzuren of cholesterol gaan samenklonteren. Ze werken vet- en cholesterol verlagend en beschermen daarmee hart en bloedvaten. Bovendien voorkomen ze stolsels, houden het bloed dun en verlagen een verhoogde bloeddruk. Culturen die veel vette vissoorten (al of niet in combinatie met olijfolie) eten staan bekend vanwege het feit dat hart- en vaatziekten er nauwelijks voorkomen.
De heilzame effecten van omega-3 vetzuren worden al een tijdje onderkend en de meeste gezondheidsclaims worden ondersteund door goed gedocumenteerd onderzoek. EPA en DHA zijn uiterst belangrijk voor een normale hersenontwikkeling, het communicatie- en gezichtsvermogen. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat ze een rol spelen bij het voorkomen van artritis, verhoogde bloeddruk en hartaandoeningen. Ze lijken een ontstekingsremmende werking te bezitten, wat kan helpen bij de behandeling van reumatoïde artritis en andere pijnklachten. Doordat deze vetzuren de cholesterolspiegel en het vetgehalte in het bloed verlagen, beperken ze mogelijk het risico op een hartaandoening.
Talrijke onderzoeken zijn uitgevoerd om een relatie aan te tonen tussen onvoldoende inname van omega-3 vetzuren en psychische aandoeningen als depressie, schizofrenie, bipolaire stoornissen en ADHD (hyperactiviteit). Daarnaast is onderzoek gedaan naar een mogelijk verband tussen omega-3 vetzuren, de verstandelijke vermogens en het geheugen. Vooralsnog is zo’n verband nog niet afdoende bewezen.
Vanwege hun bepalende rol bij de vorming van hersenen en ruggenmerg, zijn omega-3 vetzuren onmisbaar voor de ongeboren vrucht en in de eerste levensmaanden. Daarom moeten vrouwen gedurende de zwangerschap en het geven van borstvoeding volop omega-3 vetzuren binnenkrijgen. Europese flesvoedingproducten zijn meestal verrijkt met omega-3-vetzuren.

Lijnzaadolie 

Lijnzaadolie of kortweg lijnolie is olie afkomstig uit de zaden van olievlas. Olievlas hoort tot dezelfde soort als vezelvlas (vlas, Linum usitatissimum) maar verschilt van vezelvlas doordat de planten van olievlas kort en sterk vertakt zijn en die van vezelvlas lang en weinig vertakt. De zaden van olievlas bevatten ongeveer 40% olie.
Het product wordt als rauwe lijnolie, gekookte lijnolie of als flax seed oil (vlasolie) op de markt gebracht. Lijnzaadolie is een belangrijk onderdeel van linoleum. Verder wordt het gebruikt voor het maken van zeep en kunsthars. Ook wordt het gebruikt in brood.
Lijnolie is een van de oudst gebruikte oliën en wordt sinds eeuwen gebruikt in verven en vernissen, producten die nu weer populair worden. Tevens wordt lijnolie gebruikt voor de conservering van ongeverfd hout en van visnetten. Hiertoe moet de lijnolie dan wel gekookt of zelfs dubbel gekookt worden.
Met lijnzaadolie verontreinigde lappen kunnen brandgevaarlijk zijn. Als lappen of keukenpapier met lijnzaadolie op een hoop worden gelegd kan er een exotherme chemische reactie optreden, met warmteontwikkeling tot gevolg. Dit heet ‘broei’ en kan tot brand leiden. Er wordt daarom geadviseerd om lappen en doeken waar lijnzaadolie in zit, vlak op te hangen om de lappen te laten drogen.
Olie voor menselijke consumptie voor bakken en braden moet een laag linoleenzuur en een hoog linolzuur gehalte hebben. Daarentegen moeten hele zaden, die meer en meer worden gegeten juist een hoog alfa-linoleenzuurgehalte hebben. 

Omega 6 

De omega 6 vetzuren zijn minder sterk onverzadigd dan de omega 3 vetzuren. De bekendste hiervan is wel linolzuur. Linolzuur wordt in het lichaam omgezet in gamma-linoleenzuur (GLA).  Het lichaam heeft vitamine B6, zink en magnesium nodig om linolzuur om te kunnen zetten in gamma-linoleenzuur. Vervolgens wordt gamma-linoleenzuur met behulp van B3, B6 en C omgezet in prostaglandines 1 en 3 (hormoonachtige stoffen). Deze prostaglandines (er zijn meerdere soorten) remmen ontstekingsreacties, werken vaatverwijdend, remmen trombosevorming, verlagen de bloeddruk, remmen de aanmaak van cholesterol en stimuleren afweercellen. U zou hier kunnen spreken van gezondmakende prostaglandines.
Veel mensen hebben problemen met de omzetting van linolzuur in gamma-linoleenzuur (GLA). Dat kan veroorzaakt worden door een genetische zwakte of door een te hoog (verzadigd) vet– of alcoholgebruik. Ook een te hoog aanbod of een tekort aan genoemde mineralen en vitaminen kan de omzetting verstoren. Het is te begrijpen dat dit vrij veel problemen kan veroorzaken omdat dan ook de juiste prostaglandines (1 en 3) niet gemaakt worden. Van nature komt gamma-linoleenzuur voor in teunisbloemolie, zwartebessenzaadolie en borage olie. Hiemee omzeilt u als het ware de omzetting.
Daarnaast verandert linolzuur dat niet kan worden omgezet in prostaglandines 1 en 3, in arachidonzuur in de vrijgezette vorm. Arachidonzuur wordt gebruikt door het lichaam om prostaglandine 2 aan te maken. Deze prostaglandine heeft een sterk ontstekingsbevorderende werking. Vaak ziet u aan het eind van deze cyclus dan ook astmatische, reumatische, eczeem- en oedeemachtige klachten. Het weglaten van linolzuur (dus ook linolzuur verrijkte margarines) en het opvoeren van de omega 3 vetzuren (vette vis) geeft dan ook vaak verbetering van deze klachten.

Omega 9

De omega 9 vetzuren zijn enkelvoudig onverzadigde vetzuren. Dit zijn volgens de nieuwste onderzoeken geen echte essentiële vetzuren maar voor de volledigheid wordt het toch vermeld. Het bekendste omega-9 vetzuur is wel oliezuur. Olijfolie bevat heel veel oliezuur. Oliezuur heeft een sterk cholesterolverlagend effect. Het verhoogt HDL (gunstig – high density lipoproteins) cholesterol niet, maar verlaagt het LDL (schadelijk – low density lipoproteins) cholesterol. Een werking die ver uitstijgt boven die van linolzuur verrijkte margarines. Hiervan is aangetoond dat ze bovendien veel vrije radicalen vormen omdat er nauwelijks anti-oxidanten worden toegevoegd aan margarines.

Omega 3 vetzuren – alfa linoleenzuur, EPA en DHA
Lijnzaad olie
Lijnzaad
Raapzaadolie
Hennep olie
Walnoot olie
Walnoten
Omega 3 margarines

 Tonijn
Haring
Zalm
Makreel
Sardientjes
Visolie capsules
Ontstekingsremmend, cholesterolverlagend, gezondmakende werking. 

Omega 6 vetzuren – linolzuur
Distel olie
Zonnebloem olie
Plantenmargarine
Maïskiem olie
Soja olie
Tarwekiem olie
Indien om te zetten: ontstekingsremmend. Indien niet om te zetten (zie boven): ontstekingsbevorderend en dus een ziekmakende werking. 

Omega 9 vetzuren – oliezuur
Olijfolie
Sterk cholesterolverlagend, gezondmakende werking.